Πολλές φορές μαθαίνω για κάποιο πράγματα που συμβαίνουν γύρω μου και με αφορούν είτε άμεσα είτε έμμεσα και πάντα επιβεβαιώνεται μια κατάσταση που τελευταία επικρατεί. Μου δημιουργείται, λοιπόν, μια απορία. Η απορία μου είναι μέχρι πότε θα υπάρχουν κάποιοι οι οποίοι θα αντιστέκονται σε αυτή την κατάσταση και σε πείσμα των καιρών θα προσπαθούν να κάνουν κάτι αξιόλογο, κάτι που δεν έχει σχέση με την επικρατούσα λογική. Μια λογική που τη συναντάμε στο σχολείο, στο Πολυτεχνείο ή στο Πανεπιστήμιο και μετέπειτα στην εργασία και η οποία επηρεάζει μέχρι και κοινωνικούς ή και πολιτικούς θεσμούς.
Η απορία μου αυτή μεγαλώνει όλο και περισσότερο όσο περνάει ο καιρός και γνωρίζω νέες καταστάσεις και νέα γεγονότα. Όσο περισσότερα μαθαίνω για κάποιους από τους άγραφους νόμους που επικρατούν τόσα χρόνια γύρω μας και δεν τους μαθαίνουμε πουθενά αλλού, παρά μόνο με την απόκτηση κάποιων εμπειριών. Το κακό δεν είναι ότι οι άγραφοι αυτοί νόμοι υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια, αλλά το ότι θα εξακολουθήσουν, όπως φαίνεται να υπάρχουν και για άλλα τόσα. Δεν μπορώ να πω ότι παρόλα όσα έζησα μέχρι σήμερα, δεν γνώρισα πολλούς ανθρώπους που ήταν διατεθειμένοι να αλλάξουν αυτά που έβλεπαν γύρω τους. Απλώς προσπαθούσαν να επιβιώσουν και εκείνοι στο υπάρχον κοινωνικό περιβάλλον.
Στοιχείο που ενισχύει την άποψή μου είναι κάποια έρευνα που λένε ότι έγινε από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην οποία αναφέρεται ότι οι Έλληνες είναι άνθρωποι που έχουν τη λογικοί του δημοσίου υπαλλήλου, που είναι ψιλομίζεροι και κακομοίρηδες.
Η εγκυρότητα της έρευνας αυτής είναι ελεγχόμενη, όπως και τα συμπεράσματά της. Γεγονός είναι ότι σκιαγραφεί μια κατάσταση, υπερβάλλοντας ή ακριβολογώντας. Είτε την πιστεύω είτε όχι, γεγονός είναι ότι δεν με αφήνει αδιάφορο. Εξάλλου κάποιες διαπιστώσεις έχω κάνει και ο ίδιος όταν συνομιλώντας με ανθρώπους της ηλικίας μου για θέματα πολιτικά ή κοινωνικά αναφέρονται συνεχώς λέξεις όπως μέσο, γνωστός, λάδωμα, προσωπικά συμφέροντα, ρουσφέτια και άλλα παρόμοια. Όταν βλέπω ότι υπάρχουν κάποιοι οι οποίοι μπορούν και τη βγάζουν πάντα καθαρή, είτε στο σχολείο είτε στο Πολυτεχνείο είτε στο Πανεπιστήμιο είτε στο στρατό είτε στη δουλειά τους, μια αηδία γεμίζει το στομάχι μου και μια μπόχα τη μύτη μου.
Ανεχόμαστε ανθρώπους που αρέσκονται στο βόλεμα, στην «εξυπηρέτηση», στη «διευκόλυνση», στην αδιαφορία, στο προσωπικό όφελος. Δεχόμαστε καταστάσεις ερμαφρόδιτες, αμφισβητούμενες, βδελυρές, σάπιες. Αυτή η σαπίλα που υπάρχει γύρω μας δεν μας αφήνει να αναπνεύσουμε, πάει να μας πνίξει, να μας καταπιεί, να μας απορροφήσει. Ταυτόχρονα ακούμε απόψεις για εκσυγχρονισμό, για αναθεώρηση ιδεολογιών, για αναβάθμιση υπηρεσιών, για θέσπιση νόμων και κανόνων, για αναδιανομή της εξουσίας, για ανάθεση νέων ρόλων. Από ποιους; Από εκείνους που παραγράφουν χρέη κατά παραγγελία ή κατά προτίμηση, από εκείνους που δίνουν στον εαυτό τους αυξήσεις, από εργολάβους που αναλαμβάνουν έργα από το παράθυρο, από (α)μελετητές έργων, από χρηματιζόμενους δημόσιους λειτουργούς και από χρηματιστές δημοσίων λειτουργούν, από παράγοντες, μεγαλοεκδότες, προέδρους, μεγαλοδικηγόρους, από εργατοπατέρες και φοιτητοπατέρες. Από εκείνους που αποτελούν το μεγάλο απόστημα της ελληνικής κοινωνίας. Από εκείνους που υπακούν μόνο σε ένα νόμο, στο νόμο που υπαγορεύει στα σκατά και στους φελλούς να επιπλέουν πάντοτε.
Πως γίνεται να είναι κάποιος αδιάφορος σε όλα αυτά; Πως να δεχτεί ότι ανήκει στην ίδια κατηγορία με αυτούς τους ανθρώπους; Απλώς συνηθίζει να τα ακούει, να τα βιώνει, να τα υποφέρει. Μερικοί κάνουν μόνο αυτό. Κάποιοι άλλοι όμως επιδιώκουν να ξεπεράσουν την επικρατούσα κατάσταση, να δημιουργήσουν κάτι δικό τους από την αρχή σε ένα περιβάλλον καθαρό, υγιές όπου όλα αυτά δεν περνάνε. Όπου κάτι που είναι καλό αξιολογείται ως καλό και κάτι που είναι κακό ως κακό. Όπου δεν αναζητούνται τρόποι πλάγιοι, ασαφείς και διαβλητοί. Όπου η προσωπική δουλειά, το προσωπικό κέφι, το ενδιαφέρον για κάτι δημιουργικό, η επιθυμία της ομαδικής δουλειάς και επιβράβευσης είναι κάτι που αναζητείται καθημερινά. Όπου η αντίθεση στην επικρατούσα κατάσταση είναι έμπρακτη και η ρήξη με αυτήν πραγματικότητα. Έρχεται όμως η στιγμή που κάποιοι νιώθουν ότι κάτι αλλάζει, ότι κάποιος πάει να ταράξει τα νερά, ότι χάνουν τον έλεγχο. Τότε εφευρίσκουν τρόπους και μεθόδους, που υπαγορεύονται από τη δική τους πρακτική, για να πολεμήσουν αυτούς που τους απειλούν. Συνήθως κερδίζουν.
Δεν μπορώ να δεχτώ ότι είμαστε τέτοιοι άνθρωποι, ότι έχουμε διαβρωθεί τόσο πολύ, ότι θέλουμε να πιάσουμε μια θέση στο Δημόσιο και να βολευτούμε. Δεν είναι υγιής αντίληψη αυτή. Δεν μπορούμε να έχουμε μέλλον με τον τρόπο αυτό. Πρέπει κάποτε να καταλάβουμε ότι υπάρχουν και άλλα πράγματα που είναι πάνω από το προσωπικό συμφέρον, από το βόλεμα, από τον εφησυχασμό. Να αντιληφθούμε ότι δεν μπορεί κανείς να ευημερεί σε μια κοινωνία που καθημερινά διασύρεται. Να συνειδητοποιήσουμε ότι γύρω μας έχουμε ανθρώπους και όχι ανταγωνιστές, ότι μπορεί κάποιος να είναι σε κάτι καλύτερος από μας για χίλιους δυο λόγους.
Γεγονός είναι ότι τελευταία διαβάζω σε αρκετά περιοδικά, τα οποία εδώ και χρόνια προσπαθούν να αλλάξουν αυτήν ακριβώς την κατάντια στην οποία αναφέρθηκα, όλο και περισσότερα απαισιόδοξα άρθρα από ανθρώπους οι οποίοι επιδίωκαν με τα κείμενά τους να δείξουν το δρόμο που θεωρούσαν σωστό.
Η απογοήτευση αυτή προφανώς προέρχεται από τη συνεχή τριβή τους με «φορείς» και «παράγοντες» του Δημοσίου σε λειτουργικά και οργανωτικά θέματα. Παρόλα αυτά εκείνο που πρέπει να συνεχιστεί είναι οι προσπάθειες που γίνονται από κάποιους ευσυνείδητους και πρωτοπόρους για καθετί που βοηθάει στην αναβάθμιση αυτού του τόπου. Ας μου επιτραπεί να αναφέρω στο σημείο αυτό μια λαμπρή εξαίρεση στον κανόνα που ισχύει στη χώρα μας. Πρόκειται για το δημόσιο σχολείο του Λαυρίου, το οποίο έχει βρει τρόπους να αυτοχρηματοδοτείται και να προσφέρει στους μαθητές του υλικοτεχνική υποδομή, γνώσεις και εμπειρίες που σε λίγα ιδιωτικά σχολεία παρέχονται. Όλα αυτά οφείλονται στην ευσυνειδησία κάποιον ανθρώπων και στην επιθυμία να κάνουν σωστά εκείνο που τους έχει ανατεθεί. Που δεν αδιαφόρησαν και δεν εντάχθηκαν στο κλίμα μετριότητας που είδαν γύρω τους. Ένιωσα πολύ όμορφα όταν έμαθα για το σχολείο αυτό, αλλά και πολύ άσχημα που δεν είχα μάθει τίποτα μέχρι πρόσφατα.
Μπορούμε να ελπίζουμε ότι στο μέλλον αυτές οι περιπτώσεις δεν θα αναφέρονται ως εξαιρέσεις; Δεν μπορώ να πω ότι είμαι αισιόδοξος για κάτι τέτοιο, θα ήθελα όμως να είμαι και εγώ σε εκείνους που θα το επιδιώξουν.
ΥΓ: Το κείμενο αυτό γράφτηκε με αφορμή το σχετικό άρθρο του Γιάννη Ξηρουχάκη που δημοσιεύτηκε στο προηγούμενο ΝΥΓΜΑ (βλέπε αναφορές). Όλα όσα διάβασα και όλα όσα έγραψε ο Γιάννης με βρίσκουν σύμφωνο. Υπήρξα και εγώ μάρτυρας μερικών γεγονότων που αναφέρει και θα μπορούσα και εγώ να αναφέρω μερικά ακόμη.
printer friendly version
στείλτε τη σελίδα με e-mail
