Αν δεν έχετε επισκεφτεί την Ελβετία, σίγουρα θα σας κάνει εντύπωση τόσο η κομψότητα, όσο και η ευγένεια των κατοίκων της. Βέβαια, αυτό είναι αποτέλεσμα της μεγάλης οικονομικής ευρωστίας της, μιας και είναι γνωστά τα "δρώμενα" στις τράπεζές της. Για έναν μέσο επισκέπτη, οι τιμές είναι αρκετά υψηλές, αλλά και πάλι, εξαρτάται από το λόγο για τον οποίο ταξιδεύει κανείς. Αν λοιπόν ενδιαφέρεστε για την αρχιτεκτονική και τον πολιτισμό γενικότερα, καλό θα είναι να ταξιδέψετε με άλλους αρχιτέκτονες, ή με ανθρώπους που έχουν τις ίδιες αναζητήσεις από ένα ξένο τόπο με εσάς, ειδικά όταν πρόκειται για μια ακριβή πόλη σαν τη Ζυρίχη, που δε χωράνε λάθη στον οικονομικό προϋπολογισμό.

Είναι η μεγαλύτερη πόλη της Ελβετίας, και ανήκει στη γερμανόφωνη περιοχή. Μπορείτε βέβαια να μιλήσετε αγγλικά, γαλλικά, ακόμη και ιταλικά. Ως γνωστόν, διαθέτει το διασημότερο χιονοδρομικό κέντρο, το Zermatt, στα 1600μ, και αυτός είναι και ο κύριος λόγος που εκατοντάδες επισκέπτες με τον εξοπλισμό για σκι στους ώμους επισκέπτονται την πόλη. Αξίζει να ταξιδέψετε Φεβρουάριο-Μάρτιο, μιας και λαμβάνει χώρα κάτι σαν καρναβάλι, όπου οι κάτοικοι μασκαρεμένοι κατά ομάδες τριγυρνούν στην πόλη με μουσική της επιλογής τους, φωνάζοντας διάφορα συνθήματα, τα οποία πολλές φορές είναι κοινωνικοπολιτικά, και μάλιστα ενδέχεται να γίνετε μάρτυρες έντονης λογομαχίας μεταξύ λχ. οικολόγων και ακροδεξιών.

Το αεροδρόμιο απέχει περίπου μισή ώρα από το κέντρο της πόλης, και μπορείτε να πάρετε τρένο, αστικό λεωφορείο, αλλά και ένα ειδικό λεωφορείο που διέρχεται από όλα τα ξενοδοχεία. Προσωπικά, προτείνω το αστικό λεωφορείο, μιας και σας δίνεται η δυνατότητα να δείτε την πόλη, η οποία εκ πρώτης όψης θυμίζει βορειο-ιταλική (Bologna, Milano). Για τα εισιτήρια, ισχύει μια πολύ δίκαιη διαδικασία, κατά την οποία, αφού το ακυρώσετε στη στάση, έχει ισχύει για 24 ώρες, και μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε και στα τραμ. Βέβαια, η ύπαρξη των τελευταίων, παρουσιάζει το ίδιο αρνητικό φαινόμενο (από άποψη αισθητικής) όπως με τα τρόλεϋ στην Αθήνα, όπου τα καλώδια δεν αφήνουν περιθώριο για φωτογραφίες των όψεων των κτιρίων.

Αξίζει να περπατήσει κανείς κατά μήκος του ποταμού Limmat, και να καταλήξει στη λίμνη της Ζυρίχης. Προχωρώντας ακόμη θα συναντήσει το κέντρο Le Corbusier, το οποίο σας ενημερώνω ότι θα παραμείνει κλειστό μέχρι τον Ιούνιο 2001, αλλά ακόμη και εξωτερικά έχει πολύ ενδιαφέρον. Επίσης, καθ' οδόν θα συναντήσετε το Μουσείο της Ιστορίας της Πόλης, απέναντι από το σταθμό του τρένου, το Δημαρχείο του 17ου αιώνα στην προκυμαία Limmatquai, απέναντι από το οποίο βρίσκεται μια πολύ ενδιαφέρουσα εκκλησία του 13ου αιώνα, η Frauenmunster Kirche με βιτρό του 20ου αιώνα του Chagall. Tα παράλληλα σοκάκια βέβαια, είναι πολύ πιο γραφικά.

Ειδικά η Niederdorfstrasse, είναι ένας πολύ ενδιαφέρον πεζόδρομος που μοιάζει κάπως με το Soho στο Λονδίνο (με τα θετικά και τα αρνητικά προφανώς). Εδώ βρίσκονται πολλά ταβερνάκια, τα οποία εκ πρώτης φαίνονται "φιλικά προς το πορτοφόλι", αλλά δεν είναι. Γι' αυτό προσέχετε. Λίγο πριν τη λίμνη βρίσκεται και η μεγάλη εκκλησία του Αγίου Πέτρου, με τη μεγαλύτερη πλάκα ωρολογίου της Ευρώπης. Από αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον αξίζει να επισκεφτείτε τόσο το σταθμό του Calatrava στο Stadelhofen , μια κατασκευή επηρεασμένη από τις αρθρώσεις του ανθρώπινου χεριού, καθώς και έξω από την πόλη τα χαμάμ του Zumdtor, τα οποία είναι χτισμένα με τοπική πέτρα, και πραγματικά ανήκουν στο περιβάλλον. Επίσης, άλλα αξιόλογα πολιτιστικά σημεία είναι η Όπερα, η Εθνική Πινακοθήκη και το Θέατρο, τα οποία είναι τυπικά ευρωπαϊκά κτίρια, που φιλοξενούν και περιοδικές εκθέσεις.

Αν σκέφτεστε να αγοράσετε κάτι, τότε στους μηχανικούς προτείνω ανεπιφύλακτα τα πανέμορφα πολυ-εργαλεία, τα οποία είναι εξαιρετικά χρήσιμα, και περιλαμβάνουν κατσαβίδι, σουγιά, πένσα κλπ, ενώ πιο "ήπια" και για όλους, είναι προφανώς τα ρολόγια. Ειδικά τα swatch κυκλοφορούν σε απίστευτα χαμηλές τιμές. Και εδώ, ισχύει ό,τι και στις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις, με μόνη εξαίρεση τις ελληνικές: η διαμονή και το φαγητό είναι πολύ πιο ακριβά από τα υπόλοιπα αντικείμενα.

Weil-am-Rhein (για Αρχιτέκτονες!)
Αφού θα φτάσετε μέχρι τη Ζυρίχη, αξίζει να επισκεφτείτε το Weil-am-Rhein στη Γερμανία, το οποίο απέχει περίπου δύο ώρες με το τρένο. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ούτε τα διαβατήρια δεν ελέγχουν στα σύνορα, και αυτό διότι είναι καθημερινές οι μεταβιβάσεις από το ελβετικό Basel στο γερμανικό. Το Weil-am-Rhein, είναι μια μικρή, αλλά πολύ ανεπτυγμένη βιομηχανικά, πόλη πάνω στο Ρήνο, και αξίζει να ταξιδέψετε εκεί για το εργοστάσιο της Vitra, της εταιρίας που σχεδιάζει και κατασκευάζει καρέκλες, η οποία διαθέτει ένα μουσείο "design" καρέκλας, σχεδιασμένο από τον F. Gehry (έχει σχεδιάσει το μουσείο Guggenheim στο Bilbao). Τα υπόλοιπα κτίρια είναι: Ο συνεδριακός χώρος του διάσημου Ιάπωνα αρχιτέκτονα T. Ando, το εργοστάσιο του N. Grimshaw, η αποθήκη του A. Siza, και το κέντρο πυροσβεστικής της Z. Hadid:

Για ένα φοιτητή αρχιτεκτονικής, το να βρεθεί ανάμεσα από κτίρια αρχιτεκτόνων που θαυμάζει, έχει διαβάσει βιβλία και έχει αναλύσει έργα, είναι μια στιγμή ευτυχίας, ένα όνειρο που πραγματοποιείται. Πολλές φορές όμως, ο νους δημιουργεί εξιδανικευμένες καταστάσεις, που απέχουν από την πραγματικότητα. Έτσι λοιπόν, ενώ τα κτίρια (ειδικά του Ando, ένα πανέμορφο σεμνό κτίριο, και της Hadid, με τις δυναμικές φόρμες, γνωστό και ως "μπανάνα" στους αρχιτέκτονες) ήταν πολύ εντυπωσιακά παρ' όλη τη μικρή τους κλίμακα, η σχέση τους με τα γειτονικά κτίρια, ιδίως του δεύτερου, ήταν απογοητευτική. Έχοντας δει φωτογραφίες και όλη την προβολή αυτών των έργων, η επίσκεψη είναι σαν την κατάρριψη ενός μύθου, και όχι τη βίωση της πλήρωσης ενός ονείρου. Αυτό βέβαια είναι προσωπική άποψη της γράφουσας, και πιστεύω ότι είναι κάτι που συμβαίνει σε όλα τα έργα, όχι μόνο αρχιτεκτονικά, που έχουν γίνει γνωστά μέσα από φωτογραφίες. Αν πάντως το αποφασίσετε, αξίζει πραγματικά τον κόπο, γιατί είναι τελείως διαφορετικό από τα ελληνικά δεδομένα. Θα αλλάξετε δύο με τρία τρένα από τη Ζυρίχη, και από το σταθμό του Weil-am-Rhein θα περπατήσετε μισή ώρα με σαράντα λεπτά προς…Γερμανία (μην ανησυχείτε, υπάρχει χάρτης στο σταθμό για να δείτε την κατεύθυνση!). Στο μουσείο πραγματοποιείται κάθε δύο ώρες μια περιήγηση με ξεναγό στα γερμανικά, η οποία κοστίζει περίπου 36DM. Να εύχεστε να μη βρέχει καθ' οδόν, και να έχετε μαζί ξηρούς καρπούς αν πάτε χειμώνα…Οι πιο τολμηροί, μπορούν να συνεχίσουν στη Γερμανία το ταξίδι τους, και αν θέλετε να φτάσετε μέχρι το Βερολίνο, προτείνω το Nachtzug, για να κοιμηθείτε το βράδυ και να μη χρειαστεί να αλλάζετε τρένα.

Την πρόταση επιμελήθηκε η συνεργάτις του Νύγματος Μαρία Πέτρογλου
φοιτήτρια αρχιτεκτονικής